پوکه معدنی چیست و چگونه تشکیل می شود؟

شاید بسیاری از افراد ندانند که  پوکه معدنی (Pumice) از جمله سنگ های با ارزش و با کاربرد فراوان است. استفاده از این سنگ، پیشینه ایی دیرینه دارد.برای درک بهتر کارایی این سنگ با ارزش بهتر است ابتدا بدانیم که پوکه معدنی چیست؟ انواع پوکه و کاربرد پوکه معدنی را بشناسیم، یا از قیمت پوکه معدنی مطلع شویم و با چگونگی خرید پوکه آشنا شویم و علت تشکیل بافت اسفنجی در پوکه معدنی را بدانیم. برای دانستن تمام این موارد می توانید ادامه این مطلب را مطالعه نمایید. 

 

پوکه معدنی چیست؟ شاید امروزه کمتر کسی پیدا شود که نام پوکه معدنی را نشنیده باشد و از کاربردهایی که دارد بی اطلاع باشد! پوکه معدنی از جمله سنگ های آتشفشانی است که در اثر فعالیت های آتشفشانی به وجود می آید. از نظر علمی نام پومیس یا پامیس (Pumice) را بر روی این سنگ نهاده اند. از جمله مواد معدنی موجود در این سنگ می توان به آهن، آلومنیوم، منیزیم، کلسیم و سدیم اشاره کرد، البته باید ذکر کرد که این مواد معدنی به صورت اکسید درون این سنگ یافت می شوند.

 

 

پوکه معدنی (/ ˈpʌmɪs /) ، که فرم و شکل پودر شده یا گرد و غبار آن، پومیسیت نامیده می شود. یک سنگ آتشفشانی، با بافت زبر و بسیار حفره ای تشکیل شده است ، که ممکن است حاوی کریستال باشد یا نباشد. به طور معمول رنگ روشن است. Scoria یکی دیگر از سنگهای آتشفشانی حفره ای است که در مقایسه با پوکه معدنی، دیواره هایی ضخیم تر و رنگ تیره و متراکم تر دارد.

منبع : https://en.wikipedia.org/wiki/Pumice

پوکه معدنی چگونه تشکیل می شود؟

 

به طور کلی در لایه های زیرین پوسته زمین، سنگ ها بر اثر وجود حرارت بالا ذوب می شوند و ماگما را تشکیل می دهند. این ماگماها علاوه بر اینکه مواد معدنی که درون سنگ ها هستند را دارند؛ میزان زیادی از گازهای دی اکسید کربن، بخار آب و دی اکسید گوگرد را نیز درون خود محبوس می کنند. با توجه به اینکه چگالی این ماگما نسبت به سنگ های موجود در کوه کمتر است، به سمت بالا و دهانه آتشفشان حرکت می کنند. هنگام انفجار کوه آتشفشانی و خروج مواد مذاب از دهانه کوه، بر اثر قرار گرفتن در مجاورت هوای سرد می شوند و به سرعت دمای مواد مذاب کاهش می یابد. رفته رفته این مواد، حالت جامد به خود می گیرند. از سوی دیگر با سرد شدن این مواد گازهای به دام افتاده درون آنها خارج شده و سبب ایجاد حفره در سنگ می شود. به این سنگ های به جا مانده که بافت اسفنجی یا حفره مانند دارند پوکه معدنی می گویند.

 

علت تشکیل بافت اسفنجی در پوکه معدنی چیست؟

علت تشکیل بافت اسفنجی در پوکه معدنی چیست؟ شاید کنجکاو باشید بدانید که علت وجود بافت اسفنجی در پوکه معدنی چه چیزی است؟ از آنجایی که پوکه معدنی حاصل فعالیت های آتشفشانی است، پس از خروج این مواد گداخته و داغ از دهانه آتشفشان و قرار گرفتن در مجاورت هوای خنک گازهایی که درون این مواد محبوس شده اند خارج می شوند و حفره هایی را ایجاد می کنند. این حفره ها بر سطح پوکه معدنی باقی می مانند و پس از سرد سدن پوکه معدنی بافتی اسفنجی به خود می گیرد. البته باید ذکر کنیم که این بافت اسفنجی تنها بر ظاهر پوکه معدنی تاثیر نمی گذارد بلکه سبب ایجاد ویژگی های شگفت انگیزی در پوکه معدنی می شود که با یکدیگر آنها را بررسی می نماییم.

ویژگی های پوکه معدنی

 

حال می خواهیم بررسی نماییم که چه ویژگی هایی باعث محبوبیت بالای این سنگ معدنی و کاربرد فراوان آن شده است.

• از جمله ویژگی های این سنگ، می توانیم به ویژگی های ظاهری آن اشاره کنیم. این سنگ معدنی را می توان در رنگ های مختلف از جمله سیاه، خاکستری، قهوه ایی و سفید در طبیعیت و معادن پیدا کرد که علاوه بر جلوه های بصری از نظر وجود املاح معدنی نیز با یکدیگر متفاوت اند.
• ویژگی ظاهری دیگر این سنگ، شکل و بافت اسفنجی آن است که در اصطلاح به آن متخلخل می گویند همین ویژگی سبب کاهش وزن چشمگیر این سنگ نسبت به حجم آن شده است، به گونه ایی که  همین سبک بودن، این سنگ را بسیار پُرکاربرد کرده است.

• از دیگر ویژگی پوکه معدنی، می توان به مقاومت بالای آن در برابر حرارت و گرما اشاره کرد. این ویژگی باعث شده است که این سنگ در برابر حرارت به عنوان یک عایق عمل کرده و هم چنین به عنوان یک سنگ نسوز از آن یاد می شود.
• از پوکه به عنوان سنگی که عایق صداست نیز یاد می شود. بر اثر وجود تخلخل درون پوکه از سرعت صوت کاسته می شود و میزان صدای کمتری از این سنگ عبور می کند.

 

• پوکه میزان مقاومت بالایی در برابر فشارهای خارجی از خود نشان می دهد.
• وجود املاح معدنی در این سنگ یکی دیگر از خواص آن است.
• پوکه در برابر رطوبت نیز عایق است.
• از دیگر ویژگی پوکه می توان به ضد موریانه و ضد حشرات بودن آن اشاره کرد.

 

مشخصه	پوکه معدنی
وزن	بین 700 تا 1100 کیلوگرم بر حسب نوع پوکه معدنی.
عایق بودن	پوکه معدنی با توجه به انواع مختلفی که دارد ضریب انتقال حرارتی متفاوتی دارد اما نسب به سایر مصالح در برابر صوت و انتقال حرارت عایق است.
جذب آب	به دلیل وجود تخلخل تا 70 در صد آب را جذب میکند و برای مناطق مرطوب عالی است.
عمر مفید	سالیان سال بدن هیچ خرابی یا پوسیدگی عمر می کند.
مصرف سیمان	به سبب عدم نفوذ ملات در آن پایداری مناسبی جهت شیب بندی دارد و تا 30 درصد در مصرف سیمان صرفه جویی می شود.

 

انواع پوکه 

پوکه  به دو دسته اصلی تقسیم می شود:

1. پوکه معدنی 

2. پوکه صنعتی

 

1.پوکه معدنی

همان طور که اشاره کردیم پومیس (Pumice) حاصل سرد شدن گدازه ها و فوران های آتشفشانی است و به سبب وزن پایین و مقاومت بالا، در ساخت و ساز ساختمانی کاربرد فراوان دارد.

از پوکه  می توان در ساخت انواع بتن و بلوک های ساختمانی بهره برد. همچنین به علت مقاومت بالا، می توان از آن ها به عنوان یک عایق مناسب در ساختمان استفاده کرد.

پوکه معدنی عایق صداست و در کشاورزی برای بستر سازی نیز به کار می رود.

این موارد تنها بخشی از کاربردهای پوکه معدنی است و در بخش های دیگر مفصل در مورد کاربرد آن صحبت می کنیم.

 

انواع پوکه معدنی

• پوکه عدسی

 پوکه عدسی به دلیل دارا بودن مقاومت بالا در ساخت بلوک های سبک، سقف و دیوار ساختمان ها کاربرد فراوان دارد. وزن این پوکه حدودا 600 تا 700 کیلوگرم و سایز آن 10 الی 15 میلی متر است.

• پوکه بادامی

 ابعاد این پوکه نسبت به پوکه عدسی و نخودی بیشتر است و قیمت کمتری نسبت به آن ها دارد. از جمله مصارف پوکه بادامی می توان به شیب بندی آن در سقف اشاره کرد.

• پوکه فندقی

 پوکه فندقی عایق مناسبی برای صوت و سرماست. از این رو پوکه فندقی مورد توجه است هم چنین برای شیب دار کردن سقف و کف ساختمان استفاده می شود.

• پوکه نخودی

 پوکه نخودی ازنظر وزن و اندازه مشابه پوکه عدسی است. پوکه نخودی مقاومت بالاتری دارد از این رو می توان از آن در بین طبقات استفاده کرد.

 

• پوکه سیاه

 این پوکه را از معادن رو باز استخراج می کنند. پوکه سیاه به علت مقاومت بالا در مواردی هم چون: دیواره تونل ها، دیوارچینی ساختمان ها، شیب بندی پشت بام، ساخت آبنما کاربرد دارد. هم چنین سنگ پا یک نمونه مرغوب از پوکه سیاه است.

• پوکه ماسه ای

 پوکه ماسه ایی ابعادی بین 1 تا 5 میلی متر و وزن 800 تا 900 کیلوگرم دارد.

کاربرد اصلی این پوکه ساخت بلوک های دیواری و سقفی، ساخت بتن، پر کردن سطح لوله است.

2. پوکه صنعتی (لیکا)

 

پوکه صنعتی یا لیکا از فراوری مواد در صنعت به وجود می آید. در کارخانه ها ابتدا خاک رس را با آب مخلوط کرده و آن را به صورت خمیر درآورده سپس آنها را وزن دار می کنند.

بعد از وزن دهی، آن ها را  از آسیاب غلطکی عبور می دهند و بعد آن را در کوره خشک می کنند .

ماده به دست آمده را در نهایت در کوره ها با دمای بسیار بالا در حدود 1200 درجه سانتی گراد حرارت می دهند. سپس دانه های گرد با سطح زبر و قهوه ای رنگی تولید می شود.

 

پوکه صنعتی به دلایل زیر در صنعت ساختمان سازی، راهسازی، کشاورزی مورد توجه بسیار قرار دارد.

1.  وزن کم
2. عایق حرارت و صوت
3. مقاومت در برابر آتش
4. شکل مناسب

 

 

نام پوکه	اندازه پوکه	کاربرد پوکه
ماسه ایی	0 تا 5	پر کردن کف ساختمان و شیب بندی بام
نخودی	5 تا 10	ساخت انواع بلوک سبک مانند بلوک بتنی و هبلکس
فندقی	5 تا 10	شیب بندی سطوح در ساختمان
عدسی	10 تا 15	تولید انواع بلوک
بادامی	15 تا 30	شیب بندی در ساختمان
مخلوط	10 تا 30	مخلوطی از چندین پوکه به منظور پُرکردن فضاهای خالی در تونل ها
پرلیت	—	باغبانی و کشاورزی
صنعتی	—	کشاورزی

 

کاربرد پوکه معدنی

حال که دانستیم پوکه معدنی چیست و با ویژگی های آن آشنا شدیم بهتر است کاربردهایی که دارد را بررسی نماییم.

• کاربرد پوکه در ساختمان

 

امروزه به دلیل رشد شهرها و افزایش جمعیت اکثر ساختمان ها را به صورت آپارتمانی می سازند از این رو مقاومت ساختمان و سبک بود آن بسیار حائز اهمیت است از طرفی به علت زلزله خیز بودن کشورمان مهندسان به فکر کم کردن وزن سازه ها افتاده اند و از طرفی باید راه حلی برای افزایش مقاومت ساختمان ها پیدا می کردند، از این رو مهندسین و محققین با الهام از طبیعت راه حل این مشکل را یافتند.

پوکه معدنی به دلیل مقاومت بالا و تحمل پذیری که در برابر فشار خارجی دارد و در مقابل وزن کمی که دارد در ساخت ساختمان مورد توجه قرار گرفته است. از طرفی پوکه به سبب ویژگی های عایق بودن در برابر سرما،گرما و صوت به عنوان یک عایق مناسب در ساختمان به کارگرفته می شود. از سوی دیگر این سنگ به دلیل اینکه عایق رطوبت است برای مناطق مرطوب بسیار مناسب است.

 

• کاربرد پوکه در کشاورزی

 

استفاده از کودهای شیمیایی در کشاورزی موجب آسیب رساندن به گیاهان و افت کیفیت در محصولات می شود. شاید در ابتدا کاربرد پوکه معدنی در کشاورزی کمی عجیب باشد اما پوکه به سبب وجود املاح معدنی که دارد به عنوان یک جایگزین مناسب برای کودهای شیمیایی در نظر گرفته می شود. از طرفی پوکه از هدر رفتن آب جلوگیری می کند و آفت ها و حشرات را از گیاه دور می کند.

 

• کاربرد پوکه در صنعت

 

به سبب تحمل پذیری بالای پوکه در برابر حرارت در صنایع ریخته گری و متالورژی از پوکه بسیار استفاده می شود.

 

• کاربرد پوکه در تصفیه آب

 

 

از پوکه در تصفیه آب و فیلتراسیون آب برای حذف مواد زائد از آن و همچنین به منظور جلوگیری از رشد جلبک در آب استفاده می کنند.

 

• سایر موارد کاربرد پوکه

استفاده در سد سازی، کاربرد در نساجی، استفاده در صنعت پزشکی و…

 

فراورده های حاصل از پوکه معدنی

 

از جمله فراورده هایی که از پوکه بدست می آید می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• ساخت انواع بلوک های سبک مانند بلوک هبلکس، بلوک بتنی، لیکا و …
• تولید سیمان و مصالح ساختمانی
• ساخت آجرهای سبک
• ساخت پنل های دیواری و سقفی سبک
• سنگ پا

 

مشهور ترین پوکه معدنی ایران کدام است؟

 

 

معروف ترین پوکه در ایران کدام است؟ به سبب وجود چندین کوه آتشفشانی در ایران، معادن متعددی جهت استخراج پوکه معدنی وجود دارد. برای تعیین کیفیت پوکه، چند ویژگی متعدد پوکه مورد بررسی قرار می گیرد و براساس این ویژگی ها با کیفیت ترین پوکه را مشخص می کنند.

 ویژگی های پوکه ی با کیفیت عبارتند از:

1. میزان تخلخل بالا
2. مقاومت و درجه سختی بالا
3. وزن کم و چگالی کم
4. میزان املاح موجود در پوکه

هر چقدر که این ویژگی ها در پوکه بارزتر باشد، پوکه کیفیت بهتری دارد.

از میان پوکه های موجود در ایران می توان به پوکه شهر قروه اشاره کرد، که یکی از مقاوم ترین و با کیفیت ترین انواع پوکه در کشور است.

 

قیمت پوکه معدنی

 

پوکه های معدنی براساس نوع، وزن، کیفیت و سایر ویژگی هایی که دارند قیمت گذاری می شوند. از این رو ممکن است قیمت یک نوع خاص از پوکه در نمایندگی های مختلف با یکدیگر تفاوت داشته باشند. خرید پوکه به صورت حجم بالا یا فله ایی انجام می شود. برای انجام خرید پوکه شما باید نوع پوکه و میزان حجم مورد نیاز خود را و هم چنین مقصد بار ارسالی را، به اطلاع فروشنده برسانید. علاوه براین موارد شما باید از کیفیت پوکه ها اطمینان داشته باشید.

 

خرید 

اگر شما قصد خرید با کیفیت ترین پوکه معدنی در کشور را دارید جهت مشاوره، کسب اطلاع از قیمت پوکه معدنی و یا خرید می توانید به دفتر پوکه ارشیا مراجعه کرده و یا برای سهولت کار با شماره های ۰۹۱۸۸۰۲۱۰۰۶ و  ۰۹۱۸۸۷۳۵۹۵۳ تماس حاصل بفرمایید.

 

در انتها امیدوارم که این مقاله  را به خوبی مطالعه کرده باشید و خواندن آن به تجربیات شما تجربه ای جدید افزوده باشد. اگر سوالی در رابطه با این مقاله دارید در بخش دیدگاه های سایت مطرح بفرمائید تا در اسرع وقت پاسخ گوی شما عزیزان باشیم. ممنون از همراهی شما تا انتهای این مقاله ??

سفارش پوکه معدنی